इंदिरा गांधी शांति पुरस्कार

इंदिरा गाँधी शांति पुरस्कार भारत की पूर्व प्रधानमंत्री इंदिरा गांधी की याद में दिया जाता है। १९८४ में उनकी हत्या कर दी गई थी। उनकी स्मृति में स्थापित 'इंदिरा गांधी मेमोरिल ट्रस्ट' द्वारा वर्ष 1986 से 'इंदिरा गांधी शांति, निरस्त्रीकरण और विकास पुरस्कार' प्रति वर्ष विश्व के किसी ऐसे व्यक्ति को प्रदान किया जाता है जिसने समाज सेवा, निरस्त्रीकरण या विकास के कार्य में महत्वपूर्ण योगदान किया हो। इस पुरस्कार के अंतर्गत २५ लाख रुपए नकद, एक ट्रॉफी और प्रशस्तिपत्र प्रदान किया जाता है।

पुरस्कृत व्यक्ति संपादित करें

वर्ष पुरस्कृत व्यक्ति चित्र जन्म / मृत्यु देश विवरण
1986[1] पार्लामेंटेरिअंस फार ग्लोबल ऐक्शन -- स्था। १९७८ - - इंटरनेशनल ऑरगेनाइजेशन ऑफ पार्लामेंटेरिअंस
1987[2] मिखाइल गोर्बाचोफ   ज. १९३१   रूस भूतपूर्व सोवियत संघ नेता
1988[3] ग्रो हार्लेम ब्रंड्टलैंड   ज. १९३९   नॉर्वे नार्वे की भूतपूर्व प्रधानमंत्री
1989[4] यूनिसेफ स्था। १९४६ यूनाइटेड नेशन्स चिल्ड्रेंस फंड
१९९०[4] सैम नुजोमा   ज. १९२९   नमीबिया नमीबिया के प्रथम राष्ट्रपति
१९९१[5] राजीव गाँधी   १९४४ – १९९१   भारत भूतपूर्व भारत के प्रधानमंत्री (मरणोपरांत)
१९९२[6] साबुरो ओकिता -- 1914 - 1993   जापान जापान के अर्थशास्त्री
१९९३[7] वाक्लाव हावेल चित्र:Vhavel.jpg १९३६ – २०११   चेक गणराज्य प्रथम चेक गणराज्य के राष्ट्रपति
१९९४[8] ट्रेवोर हडलेस्टन १९१३ - १९९८ रंगभेद के विरुद्ध कार्य करने के लिये
१९९५[9] ओलुसेगुन ओबासान्जो चित्र:Olusegun Obasanjo (Brasilia 6 सितंबर 2005).jpg ज. १९३७   नाइजीरिया नाइजीरिया के १२वें राष्ट्रपति
१९९६[10] मेडिसिन्स सांस फ्रंटियर्स स्था। १९७१ -- स्वयंसेवी संस्था
१९९७[11] जिमी कार्टर   ज. १९२४   संयुक्त राज्य अमेरिका संयुक्त राज्य अमेरिका के ३९वें राष्ट्रपति
१९९८[12] मोहम्मद युनुस   ज. १९४०   बांग्लादेश ग्राणीण बैंक के संस्थापक
१९९९[13] एम एस स्वामीनाथन ज. १९२५   भारत भारतीय कृषि वैज्ञानिक
२०००[14] मेरी रोबिंसन   ज. १९४४   आयरलैंड 7th आयरलैंड की ७वीं राष्ट्रपति
२००१[15] सदाको ओगाटा   ज. १९२७   जापान भूतपूर्व यूनाइटेड नेशंस हाई कमिश्नर फार रिफ्यूजीज़
२००२[16] श्रीदत्त रामफल -- ज. १९२८ राष्ट्रकुल के द्वितीय महासचिव
२००३[17] कोफी अन्नान   ज. १९३८   घाना संयुक्त राष्ट्रसंघ के ७वें महासचिव
२००४[18] Maha Chakri Sirindhorn   ज. १९५५   थाईलैंड थाईलैंड की राजकुमारी
२००५[19] हामिद करज़ई   ज. १९५७   अफगानिस्तान अफगानिस्तान के प्रथम राष्ट्रपति
२००६[20] Wangari Maathai   1940 - 2011   कीनिया Environmental and Political activist
२००७[21] बिल एंड मिलिंडा गेट्स फाउंडेशन   स्था। १९९४   संयुक्त राज्य अमेरिका परोपकारी संस्था
२००८[22] मोहम्मद अलबारदेई   ज. १९४२   मिस्र अंतर्राष्ट्रीय परमाणु ऊर्जा अभिकरण के ४थे महासचिव
२००९[23] शेख हसीना   ज. १९४७   बांग्लादेश बांग्लादेश की प्रधानमंत्री
२०१०[24] Luiz Inacio Lula da Silva   ज. १९४५   ब्राजील ब्राजील के भूतपूर्व राष्ट्रपति
२०११[25] इला भट्ट   ज. १९३३   भारत सेवा की संस्थापक

2014 ISRO INDIAN SPACE RESEARCH ORGANIGATION 2015UNHCR UNITED NATIONS HIGH COMISSION FOR REFUGIES 2017 DR. MANMOHAN SINGH 2018 CENTER FOR SCIENCE AND ENVIRONMENT | डेविड अटनबरो | 2020 2021 प्रथम नामक संस्था

सन्दर्भ संपादित करें

  1. साँचा:Factiva, accessed November 4, 2006.[मृत कड़ियाँ]
  2. Gorbachev Foundation Websiteaccessed November 4, 2006. Archived 2007-07-08 at the वेबैक मशीन
  3. साँचा:Factiva, accessed November 4, 2006.[मृत कड़ियाँ]
  4. साँचा:Factiva, accessed November 4, 2006.[मृत कड़ियाँ]
  5. साँचा:Factiva, accessed November 4, 2006.[मृत कड़ियाँ]
  6. साँचा:Factiva, accessed November 4, 2006.[मृत कड़ियाँ]
  7. Havel's Acceptance Speech Archived 2016-01-18 at the वेबैक मशीन accessed November 4, 2006.
  8. African National Congress Websitedated January 27, 1995, accessed November 2, 2006. Archived 2009-07-12 at the वेबैक मशीन
  9. FES Website Archived 2011-09-27 at the वेबैक मशीन accessed November 2, 2006.
  10. द हिन्दू Archives for November 1997dated Nov 1997 accessed November 2, 2006. Archived 2006-03-16 at the वेबैक मशीन
  11. Jimmy Carter Library.Orgaccessed November 2, 2006. Archived 2009-06-14 at the वेबैक मशीन
  12. Grameen Bank Websiteaccessed November 2, 2006. Archived 2008-05-14 at the वेबैक मशीन
  13. द हिन्दू News Archives for November 2000dated Nov 2000 accessed November 4, 2006. Archived 2005-01-24 at the वेबैक मशीन
  14. Office of the High Commissioner for Human Rightsaccessed November 2, 2006. Archived 2009-07-07 at the वेबैक मशीन
  15. Embassy of Japan In India Websiteaccessed November 4, 2006. Archived 2005-11-19 at the वेबैक मशीन
  16. The Tribune Archived 2016-03-03 at the वेबैक मशीन dated April 13, 2003, accessed November 2, 2006.
  17. द हिन्दू news article Archived 2005-01-25 at the वेबैक मशीन dated November 20, 2003, accessed November 2, 2006.
  18. द हिन्दू news article Archived 2020-04-05 at the वेबैक मशीन dated November 20, 2005, accessed November 2, 2006.
  19. The Tribune Archived 2016-03-03 at the वेबैक मशीन dated November 20, 2005, accessed November 2, 2005.
  20. New India Press[मृत कड़ियाँ] dated November 20, 2007, accessed November 20, 2007.
  21. timesofindia.indiatimes.com Archived 2016-01-18 at the वेबैक मशीन dated March 15, 2008, accessed March 15, 2008.
  22. [1] Archived 2012-11-04 at the वेबैक मशीन dated November 20, 2008, accessed November 20, 2008.
  23. [2] Archived 2014-05-31 at the वेबैक मशीन dated November 19, 2009, accessed October 5, 2011.
  24. Indira Gandhi peace prize for Lula Archived 2016-01-18 at the वेबैक मशीन dated November 19, 2010, accessed October 5, 2011.
  25. "indira gandhi peace prize for ela bhatt". नवम्बर 19, 2011. मूल से 12 जनवरी 2014 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 30 सितंबर 2012. नामालूम प्राचल |accessedate= की उपेक्षा की गयी (मदद)