साहित्य अकादमी पुरस्कार असमिया

साहित्य अकादमी पुरस्कार एक साहित्यिक सम्मान है जो कुल २४ भाषाओं में प्रदान किया जाता हैं और असमिया भाषा इन में से एक भाषा हैं।

साहित्य अकादमी पुरस्कार (असमिया भाषा)
देश भारत
प्रथम सम्मानित १९५५
अंतिम सम्मानित २०१६

साहित्य अकादमी पुरस्कार विजेता संपादित करें

असमिया में दिए गए साहित्य अकादमी पुरस्कारों की सूची[1]

वर्ष लेखक कृति शैली
१९५५ जतीन्द्रनाथ दुवेरा बनफूल कविता–संग्रह
१९५६ पुरस्कार वितरण नहीं
१९५७ पुरस्कार वितरण नहीं
१९५८ पुरस्कार वितरण नहीं
१९५९ पुरस्कार वितरण नहीं
१९६० बेनुधर शर्मा कांग्रचर कांचियालिरदात संस्मरण
१९६१ बीरेन्द्रकुमार भट्टाचार्य इयारुइंगम उपन्यास
१९६२ पुरस्कार वितरण नहीं
१९६३ पुरस्कार वितरण नहीं
१९६४ बिरंचिकुमार बरुआ असमर लोक–संस्कृति लोक–संस्कृति का अध्ययन
१९६५ पुरस्कार वितरण नहीं
१९६६ अंबिकागिरि रायचौधुरी बेदनार उल्का कविता–संग्रह
१९६७ त्रैलोक्यनाथ गोस्वामी आधुनिक गल्प साहित्य समालोचना
१९६८ नलिनीबाला देवी अलकनंदा कविता–संग्रह
१९६९ अतुलचंद्र हज़ारिका मंचलेखा असमिया रंगमंच का अध्ययन
१९७० लक्ष्मीनाथ फूकन महात्मार परा रुपकोनारलोइ संस्मरण
१९७१ पुरस्कार वितरण नहीं
१९७२ सैयद अब्दुल मलिक अघरी आत्मार काहिनी उपन्यास
१९७३ पुरस्कार वितरण नहीं
१९७४ सौरभ कुमार चालिहा गोलाम कहानी–संग्रह
१९७५ नवकांत बरुआ काका देउतार हार उपन्यास
१९७६ भवेन्द्रनाथ सइकीया श्रृंखल कहानी–संग्रह भवेन्द्रनाथ सइकीया
१९७७ आनंद चंद्र बरुआ बकुल बनर कविता कविता–संग्रह
१९७८ होमेन बरगोहाइँ पिता–पुत्र उपन्यास
१९७९ भवेन बरुआ सोनाली जहाज कविता–संग्रह
१९८० जोगेश दास पृथ्वीवीर असुख कहानी–संग्रह
१९८१ नीलमणि फूकन कविता कविता–संग्रह
१९८२ इन्दिरा गोस्वामी (मामनी रायसम गोस्वामी) मामरे धरा तरोवाल अरु दुखन उपन्यास उपन्यास
१९८३ निर्मलाप्रभा बारदोलोइ सुदीर्घ दिन अरु ऋतु कविता–संग्रह
१९८४ देवेन्द्रनाथ आचार्य जंगम उपन्यास
१९८५ कृष्णकांत हांदिकी कृष्णकांत हांदिकी रचना संभार समालोचना
१९८६ तीर्थनाथ शर्मा वेणुधर शर्मा जीवनी
१९८७ हरेकृष्ण डेका आन एजन कविता–संग्रह
१९८८ लक्ष्मीनंदन बोरा पाताल भैरवी उपन्यास
१९८९ हीरेन गोहार्इं असमिया जातीय जीवंत महापुरुषीय परंपरा समालोचना
१९९० स्नेह देवी स्नेहदेवीर एकुकि गल्प कहानी–संग्रह
१९९१ अजित बरुआ ब्रह्मपुत्रप इत्यादि पद्य कविता–संग्रह
१९९२ हीरेन भट्टाचार्य शइचर पथार मानुह कविता–संग्रह
१९९३ केशव महंत मोर जे किमान हेपाह गीत–संग्रह
१९९४ शीलभद्र (राबती मोहन दत्त चौधुरी) मधुपुर–बहुदूर कहानी–संग्रह
१९९५ चंद्रप्रसाद सइकीया महारथी उपन्यास
१९९६ निरुपमा बरगोहाइँ अभिजात्री उपन्यास
१९९७ नगेन सइकीया आंधारत निजरमुख कहानी–संग्रह
१९९८ अरुण शर्मा आशीर्वादर रंग उपन्यास
१९९९ मेदिनी शर्मा बिपन्न समय उपन्यास
२००० अपूर्व शर्मा बाघे टापुर राति कहानी–संग्रह
२००१ महिमा बरा एधानी माहीर हाँहि उपन्यास
२००२ नलिनीधर भट्टाचार्य महत ऐहिह्य समालोचना
२००३ बीरेश्वर बरुआ अनेक मानुह अनेक ठाई आरु निर्जनता कविता–संग्रह
२००४ हीरेन्द्र नाथ दत्त मानुह अनुकूले कविता–संग्रह
२००५ येसे दरजे थोंगछी मौन होंठ मुखर हृदय उपन्यास
२००६ अतुलानंद गोस्वामी चिनेह जोरिर गांथी कहानी–संग्रह
२००७ पुरवी बरमुदै शान्तनुकुलनन्दन उपन्यास
२००८ रीता चौधुरी देओ लांखुइ उपन्यास
२००९ ध्रुव ज्योति बोरा कथा रत्नाकर उपन्यास
२०१० केशदा महंत असमीया रामायणी साहित्य समालोचना
२०११ कबीर फुकन एई अनुरागी एई उदास कविता–संग्रह
२०१२ चन्दना गोस्वामी पाटकाईर ईपारे मोर देश उपन्यास
२०१३ पुरस्कार वितरण नहीं
२०१४ अरूपा पतंगीया कलिता मरियम आस्टिन अथबा हीरा बरुआ कहानी
२०१५ कुल सेइकिया आकाशर छबि आरु अन्‍यान्‍य गल्‍प कहानी
२०१६ ज्ञान पुजारी मेघमालार भ्रमण कविता
  • - मरणोपरांत सम्मानित किया गया

अनुवाद पुरस्कार विजेता संपादित करें

साहित्य अकादमी ने १९८९ से अनुवाद के लिए नया पुरस्कार शुरू किया। इस पुरस्कार के विजेता इस प्रकार हैँ: [2]

वर्ष लेखक कृति शैली मूल लेखक मूल कृति मूल भाषा
१९८९ पुरस्कार वितरण नहीं
१९९० नरेन्द्रनाथ शर्मा आत्मजीवन चरित आत्मकथा जवाहरलाल नेहरू ऑटोबायोग्राफ़ी अंग्रेज़ी
१९९१ राधिकामोहन भगवती आमार बातरि काकतर चंचल सरकार द स्टोरी ऑफ़ आवर न्यूज़पेपर अंग्रेज़ी
१९९२ बिमल भगवती ययाति उपन्यास वी. एस. खांडेकर ययाति मराठी
१९९३ फणि तालुकदार अघरी अवतार जीवनी विष्णु प्रभाकर आवारा मसीहा हिन्दी
१९९४ वसुंधरा शइकीया दत्ता उपन्यास शरतचंद्र चट्टोपाध्याय दत्ता बंगाली
१९९५ कुलनाथ गोगोई अरण्येर अधिकार उपन्यास महाश्वेता देवी अरण्येर अधिकार बंगाली
१९९६ तिलक हज़ारिका फणीश्वरनाथ रेणु श्रेष्ठ काहिनी कहानी–संग्रह फणीश्वरनाथ रेणु फणीश्वरनाथ रेणु की श्रेष्ठ कहानियाँ हिन्दी
१९९७ कीर्तिनाथ हज़ारिका गाँधी : जीवन कथा जीवनी कृष्ण कृपलानी गाँधी : ए लाइफ़ अंग्रेज़ी
१९९८ गौरीशंकर भट्टाचार्य स्वाधीनतार राज–विचार निबंध–संग्रह बी. आर. अग्रवाल ट्रायल्स ऑफ़ इंडिपेण्डेंस अंग्रेज़ी
१९९९ निरुपमा फूकन गोदान उपन्यास मुंशी प्रेमचंद गोदान हिन्दी
२००० तीर्थ फूकन तमस उपन्यास भीष्म साहनी तमस हिन्दी
२००१ शुचिव्रता राय चौधुरी वैष्णव धर्मर आँति–गुरि आरु विकास एस. जायसवाल ओरिजिन एंड डेवलपमेंट ऑफ़ वैष्णविज़्म अंग्रेज़ी
२००२ प्रभात चंद्र शर्मा कादंबरी गौरवग्रंथ बाणभट्ट कादंबरी संस्कृत
२००३ राजेन शइकीया पुतुल नाचर इतिकथा उपन्यास माणिक बंद्योपाध्याय पुतुल नाचेर इतिकथा बंगाली
२००४ प्रीति बरुआ रथचक्र उपन्यास श्रीपाद नारायण पेंडसे रथचक्र मराठी
२००५ प्रफुल्ल कटकी अनटचेबल उपन्यास बनमाली गोस्वामी अनटचेबल अंग्रेज़ी
२००६ हेमेश्वर दिहिंगीया अवमानितर आत्मकथा उपन्यास रमेशचंद्र शाह किस्सा गुलाम हिन्दी
२००७ मलय खाउन्द दादीबूढ़ा उपन्यास गोपीनाथ मोहांती दादीबूढ़ा ओड़िया
२००८ मालिनी गोस्वामी हर्षचरित जीवनी बाणभट्ट हर्षचरितम् संस्कृत
२००९ यतीन्द्र कुमार बरगोहांई लोकायत दर्शन समालोचनात्मक अध्ययन देवी प्रसाद चट्टोपाध्याय लोकायत दर्शन बंगाली
२०१० अनुपमा दत्त शइकीया उपजा माटिर हात बाउलि उपन्यास के. शिवराम कारंत मरालि मन्निगे कन्नड
२०११ सुरेश शर्मा अदम्य शक्ति निबंध–संग्रह ए.पी.जे. अब्दुल कलाम इंडोमिटेबल स्पिरिट अंग्रेज़ी
२०१२ पंकज ठाकुर विदीर्ण बाघजाइ उपन्यास विश्वास पाटील झाड़ाझड़ती मराठी
२०१३ दीपिका चक्रवर्ती सेई समय (भाग २) उपन्‍यास सुनील गंगोपाध्‍याय सेई समय बंगाली
२०१४ बिपुल देउरी द इम्‍मोर्टल्‍स ऑफ़ मेलुहा उपन्‍यास अमीश त्रिपाठी द इम्‍मोर्टल्‍स ऑफ़ मेलुहा अंग्रेज़ी
२०१५ सुरेन तालुकदार गण देवता उपन्‍यास ताराशंकर बंद्योपाध्याय गणदेवता बंगाली
२०१६ तपेश्‍वर शर्मा उपनिषद-पद्यानुवाद काव्य विभिन्‍न लेखक उपनिषद संस्‍कृत
  • - मरणोपरांत सम्मानित किया गया

बाल साहित्य पुरस्कार विजेता संपादित करें

साहित्य अकादमी ने २०१० से बाल साहित्य के लिए नया पुरस्कार शुरू किया। इस पुरस्कार के विजेता इस प्रकार हैँ: [3]

वर्ष लेखक कृति शैली
२०१० गगन चंद्र अधिकारी बाल साहित्य में कुल योगदान के लिये
२०११ बंदिता फूकन सेउजीया धरणी उपन्यास
२०१२ शांतनु तामूली बाल साहित्य में कुल योगदान के लिये
२०१३ तोषप्रभा कलिता बाल साहित्य में कुल योगदान के लिये
२०१४ दिनेश चन्‍द्र गोस्‍वामी विज्ञानर अनुपम जगत निबंध
२०१५ अली अहमद बाल साहित्य में कुल योगदान के लिये
२०१६ हरप्रिया बरुकिअल बरगोहाई बाल साहित्य में कुल योगदान के लिये
२०१७ होरेन्‍द्र नाथ बरठाकुर बाल साहित्य में कुल योगदान के लिये

युवा पुरस्कार विजेता संपादित करें

साहित्य अकादमी ने २०११ से युवा लेखकों के लिए नया पुरस्कार शुरू किया। इस पुरस्कार के विजेता इस प्रकार हैँ: [4]

वर्ष लेखक कृति शैली
२०११ अरिन्दम बरकटकी अनुशीलन निबंध–संग्रह
२०१२ कमल कुमार तांती मारंगबुरु अमर पिता कविता–संग्रह
२०१३ विजय शंकर बर्मन अशोकाष्टमी कविता–संग्रह
२०१४ मणिका देवी जहर-महर कहानी-संग्रह
२०१५ मृदुल हलोई अकाले एसो खुशाले एसो कविता
२०१६ प्रार्थना शइकीया जँटाधारी उपन्‍यास
२०१७ प्रतीम बरुआ सोदाहे नह'ल तोक ओ वकुल कविता-संग्रह

सन्दर्भ संपादित करें

  1. "अकादेमी पुरस्कार (1955-2016)". साहित्य अकादमी. १ अगस्त २०१७. मूल से 15 सितंबर 2016 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि ७ अगस्त २०१७.
  2. "Akademi Translation Awards (1989-2016)" [अकादमी अनुवाद पुरस्कार (१९८९-२०१६)]. साहित्य अकादमी (अंग्रेज़ी में). १९ जुलाई २०१७. मूल से 4 सितंबर 2017 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि २१ जुलाई २०१७.
  3. "बाल साहित्य पुरस्कार (2010-2016)". साहित्य अकादमी. १९ जुलाई २०१७. मूल से 2 अगस्त 2017 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि ९ अगस्त २०१७.
  4. "Yuva Puraskar (2011-2017)" [युवा पुरस्कार (२०११-२०१७)]. साहित्य अकादमी (अंग्रेज़ी में). २६ जुलाई २०१७. मूल से 2 अगस्त 2017 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि ९ अगस्त २०१७.