==अर्थतन्त्र==
{{main|नेपालको अर्थतन्त्र}}
[[Image:Nepal landscape 1.jpg|thumb|250px|left|हिमालयकोहिमालयकी पुछारमा पाखोतलेमे खेति]]
कृषिलेकृषि जनसङ्ख्याकोजनसङ्ख्याकी ७६% धानेकोकि रोजगारी कभर करता है र और [[कुल ग्राह्यस्थ उत्पादन]]कोका ३९% योगदान गरेकोकरता है भनेऔर सेवालेसेवा क्षेत्र ३९% रसाथमे उद्योगलेउद्योग २१% गरेकोआम्दानी कभर करता है। देशकोदेशकी उत्तरी दुई-तिहाई भागमाभागमे रहेकारहे पहाडी रऔर हिमाली भूभागलेभूभाग बाटोघाटोसडके और पुल र अन्य संरचना निर्माण गर्नकरनेमे कठिन रऔर महङ्गोमहङ्गा बनाएकोबनाता है। सन् २००३ सम्ममातक पिच कालोपत्रे-सडकहरूकोसडकोकी कुल लम्बाई ८,५०० किमि भन्दासे केहीकुछ बढीजादा रऔर दक्षिणमादक्षिणमे रहेकोरहा रेल्वे-लाइनकोलाइनकी कुल लम्बाई ५९ किमि मात्र है। ४८ वटा धावनमार्ग रऔर त्यसमध्येउनमेसे १०१७ वटामापिचहोनेसे कालोपत्रहवाईमार्गकी भएकाले हवाईमार्गकोस्थिति भने स्थितिबहुत राम्रोअछा है। यहाँ बढीमाजादामे प्रति १९१२ व्यक्तिकाव्यक्तिके लागिलिए १ टेलिफोन सुविधा उपल्ब्ध है; तारजडित सेवा देशभर अपुग है तरलेकीन सहरहरूसहरो रऔर जिल्ला सदरमुकामहरूमासदरमुकामोमे बढीजादा केन्द्रित है; सेवामासेवामे जनताकोजनताकी पहुँच बढेकोबढने रऔर सस्तोसस्ता हुँदैहोते गएकालेजानेसे मोबाइल (वा तार-रहित) सेवाकोसेवाकी स्थिति भने देशभर राम्रोबहुत अछा है। सन् २००५ मामे १,७५,००० इन्टरनेट जडानहरूजडाने (connections) थिएथे, तरलेकीन "सङ्कटकाल" लागू भएपश्चातहोनेकेपश्चात केहीकुछ समय सेवा अवरूद्ध भएकोहोगया थियो।था। कुछ केही अन्योल पछिबाद नेपालकोनेपालकी दुसरी दोस्रो बृहत जनआन्दोलनलेजनआन्दोलनने राजाकोराजाकी निरङ्कुश अधिकार समाप्त गरेकरनेके पश्चात भने सवैसभी इन्टरनेट सेवाहरूसेवाए बिना रोकटोक सुचारू भएका छन्।होगएहै।<ref name=CIA_World_Factbook>{{cite web | title= Nepal | work=[[CIA World Factbook]] | url=https://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/np.html | accessmonthday=सेप्टेम्बर २३ | accessyear=२००५ }}</ref>
नेपालकोनेपालकी भूपरिबेस्टित स्थिति<ref name=Encarta>{{cite web | title= Nepal: Economy | work=MSN Encarta | url=http://encarta.msn.com/encyclopedia_761562648_3/Nepal.html | accessdate=September 23 | accessyear=2005 | page = 3 }}</ref> रऔर प्राविधिक बिपन्नताकमजोरी अनि लामोऔर द्वन्दले अर्थतन्त्रलाईलम्बा पूर्णरूपमाद्वन्द अर्थतन्त्रको पूर्णरूपमे विकाशशील हुनहोन दिएकोनहिदिया छैन।है। नेपाललेनेपाल भारत, जापान, संयुक्त अधिराज्य, अमेरिका, युरोपेली संघ, चीन, स्वीजरल्याण्ड रऔर स्क्यानडेभियन राष्ट्रहरूबाटराष्ट्रोसे वैदेशिक सहयोग पाँउछ।पाताहै। आर्थिक बर्ष २००५/०६मा०६मे सरकारकोसरकारकी बजेट करिब १.१५३ अर्ब अमेरिकी डलर जतिकोके थियोकरिव था, तरलेकी कुल खर्च १.७८९ अर्ब भएकोहुवा थियो।था। १९९० दशक तिरकोकी बढ्दोबढ्ती मुद्रा स्फीति दर घटेरघटकर २.९% पुगेकोपहुचा है। कुछ बर्षौं देखिसे नेपाली मुद्रा रूपैयाँलाईरूपैयाँको भारतिय रूपैयासँगरूपैयाके साथका सटहीदर १.६ मा स्थिर राखिएकोराखागया है। १९९० दशकमादशकमे खुकुलोखुला परिएकोबनायागया मुद्रा बिनिमय दर निर्धारण नीतिकानीतिके कारण बिदेशी मुद्राकोमुद्राकी कालोबजारकालीबजार लगभग समाप्त भएकोहो चुका है। एक दिर्घकालिन आर्थिक सम्झौतालेसम्झौताने भारतसँगकोभारतकेसँगका राम्रोअछा संबन्धलाईसंबन्धको टेवासहयोग दिएकोपहुचाया है।
जनताहरूजनता बीचकोबीचका सम्पत्ति वितरण अन्य विकसित रऔर विकासोन्मुख देशहरूकोदेशोके दाँजोमैतुलनेमे छही है: माथिल्लाउपरवाले १०% गृहस्थीसँगगृहस्थीके साथ कूल राष्ट्रिय सम्पतिकोसम्पतिका ३९.1% माथिउपर नियन्त्रण है भनेऔर निम्नतम १०% सँगके साथ केबल २.6% मात्र।
नेपालकोनेपालकी १ करोड जतिकोजितनेका कार्यबलमाकार्यबलमे दक्ष कामदारका असाध्यै कमी है। ८१% कार्यबललाईकार्यबलको कृषिलेकृषि, १६% सेवालेसेवा, रऔर ३% उत्पादन/कला-आधारित उद्योगलेउद्योग रोजगारी प्रदान गर्दछ।करताहै।
==प्रशासनिक विभाजन==
|