"अजीव": अवतरणों में अंतर

"Ajiva" पृष्ठ का अनुवाद करके निर्मित किया गया
 
No edit summary
पंक्ति 2:
 
== Five categories of Ajiva ==
अजीव के पांच भेद हैं:-<div>
#धर्म</div><div>
#[[अधर्म</div><div>]]
#आकाश</div><div>
#[[पुद्गल</div><div>]]
#काल</div>
 
=== अधर्म-अस्तिकाय ===
 
=== आकाश-अस्तिकाय ===
आकाश द्रव्य के दो भेद हैं-<divref>लोकाक्षSharma, C. (1997)</div><divref>-
#लोकाक्ष
#अलोकाकाक्ष<br>
<ref>Sharma, C. (1997). </ref></div>
 
=== पुद्गल-अस्तिकाय ===
पुद्गल शब्द दो शब्दों के मेल से बना हैं-<div>*: पुद् यानि की एकीकरण</div><div>* और गल यानि की विभाजन</div><div><br>विभाजन।
 
</div><div>जिसका निरंतर एकीकरण और विभाजन होता हैं उससे पुद्गल कहते हैं </div><div><br>
</div><div>जिसका निरंतर एकीकरण और विभाजन होता हैं उससे पुद्गल कहते हैं। अंग्रेजी भाषा में इसे मैटर (matter) कहते हैं</div><div>हैं। जैन ग्रंथों में पुद्गल की निम्नलिखित विशेषताएं बताई गयीं हैं;-</div><divref>*स्पर्श"Sparsharasagandhavarnavantah कियाpudgalah" जा- सकता[[आचार्य हैंउमास्वामी|Umasvati]], [[तत्त्वार्थ सूत्र|Tattvarthadhigama-sutra]], v.23<br/ref> :-
*स्पर्श किया जा सकता हैं
</div><div>*स्वाद लिया जा सकता हैं</div><div>*सूंघा जा सकता हैं</div><div>*देखा जा सकता हैं</div><div><br>
*स्वाद लिया जा सकता हैं
<ref>"Sparsharasagandhavarnavantah pudgalah" - [[आचार्य उमास्वामी|Umasvati]], [[तत्त्वार्थ सूत्र|Tattvarthadhigama-sutra]], v.23</ref> </div>
*सूंघा जा सकता हैं
*देखा जा सकता हैं
 
=== काल ===
काल को दो तरह से समझा जा सकता हैं<div>:निश्चयनय और व्यवहारनय</div>
 
==सन्दर्भ==
== Notes ==
{{टिप्पणीसूची}}
{{Reflist}}
"https://hi.wikipedia.org/wiki/अजीव" से प्राप्त