"बंगलौर": अवतरणों में अंतर

छो Sumit sinha ने बंगलौर से पुनर्निर्देश हटाकर बेंगळुरु को उसपर स्थानांतरित किया: सही वर्तनी, "ळ"-अक्षर...
No edit summary
पंक्ति 1:
{{ज्ञानसन्दूक अवस्थापन
| name = बेंगळुरुबंगलौर
| native_name = ಬೆಂಗಳೂರು
| settlement_type = [[नगर]]
पंक्ति 30:
[[चित्र:High Court of Karnataka, Bangalore MMK.jpg|300 px|right|कर्नाटक का [[उच्च न्यायालय]]]]
 
'''बेंगळुरुबंगलौर''' <ref>{{cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/bengaluru/It-is-official-Bangalore-becomes-Bengaluru/articleshow/45000684.cms|title=It is official: Bangalore becomes Bengaluru|work=The Times of India}}</ref> (अन्य वर्तनी: बंगलौर, बेंगलूर, बेंगळूरु, बंगळुरुबेंगलुरु) ([[कन्नड़ भाषा|कन्नड़]]: ಬೆಂಗಳೂರು; [[अंतर्राष्ट्रीय ध्वन्यात्मक लिपि|उच्चारण]]: ['beŋgəɭuːru]) [[भारत]] के राज्य [[कर्नाटक]] की राजधानी है। बेंगलूर शहर की जनसंख्या ८४ लाख है और इसके महानगरीय क्षेत्र की जनसंख्या ८९ लाख है, और यह भारत गणराज्य का तीसरा सबसे बडा शहर और पांचवा सबसे बडा महानगरीय क्षेत्र है। दक्षिण भारत में दक्कन के पठारीय क्षेत्र में ९०० मीटर की औसत ऊंचाई पर स्थित यह नगर अपने साल भर के सुहाने मौसम के लिए जाना जाता है। भारत के मुख्य शहरों में इसकी ऊंचाई सबसे ज़्यादा है।
 
१५३७ में विजयनगर साम्राज्य के सामंत केंपेगौडा प्रथम ने इस क्षेत्र में पहले किले का निर्माण किया था। इसे आज बेंगलूर शहर की नींव माना जाता है। समय के साथ यह क्षेत्र मराठों, अंग्रेज़ों और आखिर में मैसूर के राज्य का हिस्स बना। अंग्रेज़ों के प्रभाव में मैसूर राज्य की राजधानी मैसूर शहर से बेंगलूर में स्थानंतरित हो गई, और ब्रिटेश रेज़िडेंट ने बेंगलूर से शासन चलान शुरु कर दिया। बाद में मैसूर का शाही वाडेयार परिवार भी बेंगलूर से ही शासन चलाता रहा। १९४७ में भारत की आज़ादी के बाद मैसूर राज्य का भारत संघ में विलय हो गया, और बेंगलूर १९५६ में नवगठित कर्नाटक राज्य की राजधानी बन गया। १९४९ में बेंगलूर छावनी और बेंगलूर नगर, जिनका विकास अलग अलग इकाईयों के तौर पर हुआ था, का विलय करके नगरपालिका का पुनर्गठन किया गया।