"सर्वानुक्रमणी": अवतरणों में अंतर
Content deleted Content added
Sanjeev bot (वार्ता | योगदान) छो बॉट: वर्तनी एकरूपता। |
Sanjeev bot (वार्ता | योगदान) छो बॉट: आंशिक वर्तनी सुधार। |
||
पंक्ति 1:
[[वेद]]राशि की सुरक्षा के लिए तथा [[मंत्र|मंत्रों]] की आर्य परंपरा को सुव्यवस्थित बनाए रखने के उद्देश्य से प्राचीन महर्षियों ने प्रत्येक वैदिक [[संहिता]] के विविध विषयों की क्रमबद्ध '''अनुक्रमणी''' (या 'अनुक्रमणिका') बनाई है। [[संस्कृत]]
ऐसी अनुक्रमाणियाँ अनेक हैं। इनमें वैदिक संहिताओं के सकल सूक्त, उनमें प्रयुक्त पद, प्रत्येक मंत्र के द्रष्टा ऋषि, प्रत्येक [[ऋचा]] के [[छंद]] और [[देवता]] क्रमबद्ध रूप से अनुसूचित हैं। संकलित विषय के अनुसार इनकी पृथक् पृथक् संज्ञाएँ हैं- जैसे
पंक्ति 17:
:''वाजिनां सूत्रकृत्साम्नामुपग्रंथस्य कारकः।
:''स्मृतेश्च कर्त्ता श्लोकानां
:''महावार्त्तिकनौकारः पाणिनीयमहार्णवे।
:''योगाचार्यः स्वयं कर्त्ता योगशास्त्रनिदानयोः॥
|