"महाराष्ट्र के जिले": अवतरणों में अंतर
Content deleted Content added
छो बॉट: पुनर्प्रेषण ठीक कर रहा है |
Pranit7385 (वार्ता | योगदान) छो →विभागों: 1) महाराष्ट्र हा उत्तर पूर्व गोलार्धात असून भारताच्या पश्चिम भागात आहे महाराष्ट्राचे स्थान विस्तार समजण्यासाठी अक्षवृत्त व रेखावृत्त समजून घेतले पाहिजे 2) महाराष्ट्राचा अक्षवृत्तीय विस्तार 15°44' ते 22°6' उत्तर गोलार्ध तर रेखावृत्त विस्तार 72°36' ते 80°54' पूर्व गोलार्ध 3) अक्षवृत्तीय विस्तार हा उत्तर दक्षिण लांबी दर्शवतो त्यामुळे महाराष्ट्राची उत्तर दक्षिण लांबी 750 किलोमीटर आहे तर 730 किलोमीटर (स्टेट बोर्ड) तर रेखावृत्तीय विस्तार पूर्व-पश्चिम लांबी(8×106.5) ऐवढी त्यामुळे महा |
||
पंक्ति 84:
|}
1) महाराष्ट्र हा उत्तर पूर्व गोलार्धात असून भारताच्या पश्चिम भागात आहे महाराष्ट्राचे स्थान विस्तार समजण्यासाठी अक्षवृत्त व रेखावृत्त समजून घेतले पाहिजे
2) महाराष्ट्राचा अक्षवृत्तीय विस्तार 15°44' ते 22°6' उत्तर गोलार्ध तर रेखावृत्त विस्तार 72°36' ते 80°54' पूर्व गोलार्ध
3) अक्षवृत्तीय विस्तार हा उत्तर दक्षिण लांबी दर्शवतो त्यामुळे
महाराष्ट्राची उत्तर दक्षिण लांबी 750 किलोमीटर आहे तर 730 किलोमीटर (स्टेट बोर्ड) तर रेखावृत्तीय विस्तार पूर्व-पश्चिम लांबी(8×106.5) ऐवढी त्यामुळे महाराष्ट्राची पूर्व-पश्चिम लांबी 860 किलोमीटर (स्टेट बोर्ड) 800 (सौदी)
4) महाराष्ट्राच्या निर्मितीवेळी महाराष्ट्रात एकूण 26 जिल्हे होते मात्र आज वाढून 36 आहेत. पुढील काळातही महाराष्ट्रात नवीन जिल्ह्यात निर्माण होण्याची शक्यता आहे. (उदाहरणात उदगीर अंबाजोगाई)
★ महाराष्ट्र नवीन जिल्हे
जुना नवीन निर्मिती दिनांक
रत्नागिरी सिंधुदुर्ग 1 मे 1981
औरंगाबाद जालना 1 मे 1981
उस्मानाबाद लातूर 16 ऑगस्ट 1982
चंद्रपूर गडचिरोली 26 ऑगस्ट 1982
मुंबई उपनगर मुंबई शहर 1990
अकोला वाशिम 1 जुलै 1998
धुळे नंदुरबार 1 जुलै 1998
भंडारा गोंदिया 1 मे 1999
परभणी हिंगोली 1 मे 1999
ठाणे पालघर 1 ऑगस्ट 2014
★ कोकण विभाग ( 50 तालुके)
पालघर ,ठाणे ,मुंबई शहर ,मुंबई उपनगर ,रायगड, रत्नागिरी सिंधुदुर्ग.
★ पुणे विभाग ( 58तालुके)
पुणे ,सातारा ,सांगली ,कोल्हापूर ,सोलापूर.
★ नाशिक विभाग ( 54 तालुके)
नाशिक ,अहमदनगर ,नंदुरबार ,धुळे ,जळगाव
★ अमरावती विभाग ( 56 तालुके)
अमरावती ,अकोला ,वाशिम ,यवतमाळ, बुलढाणा
★ औरंगाबाद विभाग ( 76 तालुके)
औरंगाबाद ,जालना, बीड ,परभणी ,हिंगोली ,उस्मानाबाद ,लातूर नांदेड
★ नागपूर विभाग ( 56 तालुके)
नागपूर ,गोंदिया, भंडारा, चंद्रपूर, गडचिरोली, वर्धा .
महाराष्ट्रात एकूण सहा प्रशासकीय विभाग असून त्या 36 जिल्हे आहेत.
जिल्ह्यानुसार प्रशासकीय विभाग
औरंगाबाद 8
कोकण 7
नागपुर 6
पुणे 5
नाशिक 5
अमरावती 5
तालुक्या नुसार प्रशासकीय विभाग
औरंगाबाद 76
नागपूर 64
पुणे 58
अमरावती 56
नाशिक [[549|54]]
कोकण। 50
क्षेत्रफळानुसार प्रशासकीय विभाग
औरंगाबाद 21%
नाशिक 18.7%
पुणे 18.6%
नागपूर 16.7%
अमरावती 14.9%
कोकण 10%
महाराष्ट्रात एकूण पाच प्रादेशिक विभाग आहेत
विदर्भ 31.65%
पश्चिम महाराष्ट्र 29.2%
मराठवाडा 21%
कोकण 10%
खान्देश 8%
[https://www.mpsclikes.in/2020/05/location-and-expansion-of-maharashtra.html जिल्ह्यानुसार प्रादेशिक विभाग]
== सन्दर्भ ==
| |||