"विकिपीडिया:संगणक शब्दावली": अवतरणों में अंतर
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
पंक्ति 1:
=हिन्दी संगणक शब्दावली=
{| border="1"
|+
! अंग्रेज़ी !! हिन्दी
|-
| (en)coding || कूट लेखन
|-
| (inter)net || अंतरजाल
|-
| access || प्रवेश, पहुंच
|-
| accessory(ies) || सहायक/मददगर चीज़ें
|-
| active || सक्रिय, चालू
|-
| add || जोड़ना, जमा करना
|-
| add-on card || ऊपरी कार्ड
|-
| advanced || विकसित
|-
| advertise || विज्ञापन/इश्तिहार देना
|-
| aggregator || संचायिका
|-
| algorithm || पद्धति
|-
| allocation || बांटना, आवंटन
|-
| alphanumeric || अक्षरांकी(अक्षर-अंकी)
|-
| ALU (Arithmatic Logic Unit) || अंकगणितीय तार्किक एकक
|-
| ampersand || और का प्रतीक
|-
| appendix || परिशिष्ट
|-
| application || अनुप्रयोग, प्रोग्राम
|-
| archive || पुराने लेख, लेखागार, (लेख)संग्रह
|-
| arithmetic || अंकगणित
|-
| article || लेख
|-
| asterisk || तारा
|-
| atom || परमाणु
|-
| attribute || गुण
|-
| automatic || स्वचालित, खुदकार
|-
| auxiliary || सहायक/मददगार
|-
| axis || धुरी, अक्ष
|-
| back slash || पीछे तिर्यक रेखा/पीछे झुकी रेखा
|-
| background || भूमिका
|-
| backspace || पीछे (मिटाना)
|-
| bandwidth || बैंडदैर्घ्य
|-
| base address || तल-पता
|-
| beta || आजमाइश
|-
| binary || द्विपदी
|-
| blog || चिट्ठा
|-
| blogger || चिट्ठाकार
|-
| blogroll || चिट्ठा-सूची
|-
| bold || मोटे अक्षर
|-
| bookmark || पन्ना-निशान, पृष्टचिह्न
|-
| bot || स्वचालक
|-
| box || बक्सा, कोष्ठ
|-
| browse || विचरना, ब्राउज करना
|-
| browser || विचरक, ब्राउजर
|-
| button || बटन, कुंजी
|-
| cache || संचिकागार, संचिका-संग्राह
|-
| cancel || निरस्त/रद्द करना
|-
| card || कार्ड
|-
| cassette || कैसेट
|-
| category || वर्ग
|-
| center || केंद्र, मध्य
|-
| central processing unit (CPU) || केंद्रीय प्रक्रमन इकाई
|-
| change || बदलाव(n.), बदलना(v.)
|-
| charge || आवेश
|-
| circuit(ry) || परिपथ
|-
| circumflex || टोपी
|-
| classification || वर्गीकरण
|-
|-
| clockwise || दक्षिणावर्त
|-
| code || कूट संकेत,
|-
| colon || विसर्ग
|-
| comma || अल्प विराम
|-
| comment || टिप्पणी, टीका, राए
|-
| compatibility || संगतता
|-
| compile || तैयार करना
|-
| compound || संघटन
|-
| computer || कंप्यूटर, संगणक
|-
| configure || मूल गुण चुनना
|-
| connect || संपर्क/राबता जोड़ना
|-
| console || डिब्बा
|-
| constant || स्थिर, अचर
|-
| contact || संपर्क, राबता
|-
| content || सामग्री, अंतर्वस्तु, मसौदा, सजोसामान
|-
| convention || परंपरा
|-
| conversion || परिवर्तन, बदलाव
|-
| cookie || कुकी
|-
| copy || कापी/प्रतिलिपि/नकल करना
|-
| copyright || प्रकाशनाधिकार
|-
| core memory || मूल याददाश्त, मूल स्मृति
|-
| CPU (Central Processing Unit) || केंद्रीय प्रक्रमन इकाई
|-
| crawl (a website) || (किसी जालघर को) रेंगना
|-
| ctrl (key) || नियंत्रण (कुंजी)
|-
| current || मौजूदा
|-
| cursor || निर्देशक, तितली
|-
| cycle || चक्र
|-
| data || तथ्य, आंकड़ा
|-
| database || आंकडाआधार, तथ्यकोष, आंकड़ागार
|-
| decimal || दशमलव
|-
| default || बुनियादी
|-
| definition || परिभाषा
|-
| digit || अंक
|-
| digital || अंकीय
|-
| directory || निर्देशिका
|-
| disable || बंद करना
|-
| disc/k || डिस्क, चक्र
|-
| display || प्रदर्शन
|-
| distortion || विरूपण
|-
| document || दस्तावेज
|-
| documents || कागजात, प्रपत्र
|-
| domain || क्षेत्र
|-
| download || नीचे लादना, अधिभारण
|-
| drag and drop || खींचकर डालना
|-
| drive || चालक
|-
| e-commerce || संगणकीकृत वाणिज्य
|-
| edit || बदलना, संपादन करना
|-
| editor || संपादक
|-
| email || ईमेल, विपत्र
|-
| e-mail attachment || ई-डाक संलंग्नक
|-
| emoticon || भाव-निशान
|-
| emphasis || जोर
|-
| enable || चालू करना, सक्रीय करना
|-
| enter || दर्ज करना
|-
| entry || प्रविष्टि
|-
| equal || बराबर, सम
|-
| erase || मिटाना
|-
| error || गलती
|-
| escape(key) || बाहर(कुंजी), बचाव
|-
| exchange || विनिमय, अदला-बदली
|-
| exit || बाहर
|-
| explore || अन्वेषण करना
|-
| explorer || अन्वेषक
|-
| export || बाहर भेजना, निर्यात
|-
| extension || विस्तार
|-
| facility || सुविधा
|-
| FAQ || आम प्रश्नोत्तरी/आम सवाल-जवाब
|-
| fatal || घातक
|-
| feature || खासियत
|-
| feed || भरण
|-
| feedback || प्रतिक्रिया
|-
| fetch || लाना
|-
| file || संचिका, फाइल
|-
| file transfer protocol (FTP) || एफटीपी
|-
| find || ढूंढना, खोजना, तलाश करना
|-
| firewall || सुरक्षा कवच
|-
| flag (v.) || झंडी लगाना
|-
| floppy (disk) || नम्यिका, लचीला चक्र
|-
| folder || निर्देशिका, पुटक
|-
| font || टंक
|-
| form || प्रपत्र, पर्चा
|-
| format || प्रारूप, शक्ल
|-
| forward || आगे भेजना, अग्रसारित
|-
| frame || ढांचा, चौखट
|-
| fuse || फ्यूज
|-
| gap || दरार
|-
| garbage || कचरा
|-
| gate || दरवाजा
|-
| get || लाना, पाना, प्राप्त/हासिल करना
|-
| go || जाना
|-
| goto || पर जाना
|-
| group || समूह
|-
| handshake (modem) || बातचीत
|-
| hard disk || हार्ड डिस्क, स्थायी चक्र
|-
| hardware || हार्डवेयर
|-
| header || शीर्षक
|-
| help || मदद, सहायता
|-
| hexadecimal || षड्दशमलव
|-
| highlight || चमकाना
|-
| history || इतिहास, रिकार्ड
|-
| hit(s) || खटक
|-
| home || घर
|-
| home page || पहला पन्ना, मुख्य पृष्ठ
|-
| host || मेजबान
|-
| hypertext || हाइपर पाठ
|-
| hypertext transfer protocol (HTTP) || एचटीटीपी
|-
| icon || निशान
|-
| image || चित्र, तस्वीर
|-
| import || अंदर लाना, आयात
|-
| information || जानकारी, मालूमात
|-
| input || निवेश
|-
| insert || भरना
|-
| install || बैठाना, बसाना
|-
| interface || माध्यम, जरिया, अंतरमुख
|-
| internet || अंतरजाल
|-
| internet service provider (ISP) || अंतरजाल सेवा प्रदाता
|-
| interruption || रुकावट
|-
| interval || दरमियान, अंतराल
|-
| intranet || भीतरी जाल
|-
| italics || झुके अक्षर
|-
| item || चीज
|-
| join || सदस्य बनना
|-
| key || कुंजी
|-
| keyboard || कुंजीपटल
|-
| kill || समाप्त/खत्म करना
|-
| label || नामचिप्पी
|-
| laptop || लघु संगणक
|-
| layer || परत
|-
| layout || फैलाव
|-
| linear || रेखीय
|-
| link || कड़ी (यू आर एल)
|-
| list || सूची
|-
| location || जगह
|-
| logarithm || लघुगणक
|-
| login || सत्रारंभ, प्रवेश
|-
| logo || छाप
|-
| logout || निकास
|-
| loss || नुकसान, कमी, हानि
|-
| loudspeaker || ध्वनि विस्तारक
|-
| lower case || छोटे अक्षर
|-
| luminance || आभा
|-
| magnetic || चुंबकीय
|-
| Mailing list || डाक सूची
|-
| map || मानचित्र, नक्शा
|-
| memory || याददाश्त, स्मृति
|-
| Mirror (site) || आइना जालघर
|-
| Modem || मोडेम, संजाल साधक यंत्र, आरोहवरोहक
|-
| Mouse || माउस
|-
| Netiquette || अंतरजाल व्यवहार/बर्ताव
|-
| Netizen || जालवासी
|-
| Network (Information) || प्रसारतंत्र
|-
| Network || जालतंत्र
|-
| Newsgroup || समाचार समूह
|-
| Newsreader || समाचार वाचक
|-
| Node || गांठ, आसंधि
|-
| note || परची, ध्यान दें, टिप
|-
| offline || तार के बाहर
|-
| online || तार पर
|-
| Open Content || आजाद/मुक्त सामग्री
|-
| Open Source || आजाद/मुक्त स्रोत
|-
| Operating System || संचालन तंत्र
|-
| option || विकल्प
|-
| output || उत्पाद
|-
| Password || कूटशब्द, पारण शब्द
|-
| Permalink || स्थायी कड़ी
|-
| Ping || सनसनाना
|-
| plug || प्लग
|-
| Plug-in || उपयोगिता
|-
| pop-up (ad) || उभरने वाला विज्ञापन/इश्तिहार
|-
| pop-up (window) || उभरने वाली खिड़की
|-
| Port || द्वार, दरवाजा
|-
| Portal || चौपाल
|-
| Post || प्रविष्टी
|-
| preferences || पसंद
|-
| preview || झलक दिखाना
|-
| print || छापना
|-
| Program || कार्यक्रम, प्रोग्राम
|-
| Progress || उन्नति
|-
| Protocol || बोलचाल
|-
| Proxy || प्रतिनिधित्व
|-
| public domain || सार्वजनिक क्षेत्र
|-
| reader || वाचक, पाठक
|-
| relevant || मुनासिब, उचित, संगत, प्रसंगोचित, योग्य, उपयुक्त, प्रासंगिक
|-
| rename || नाम बदलना
|-
| request || निवेदन, गुज़ारिश, अनुरोध
|-
| result || परिणाम, नतीजा
|-
| Router || पथकार (?), अनुमार्गक
|-
| RSS || आरएसएस, अत्याधिक सरल भरण, [[क्षमल फीड]]
|-
| save || बचाना, रक्षित करना, संजोना
|-
| save as || नाम देकर बचाना/संजोना
|-
| screen || पर्दा
|-
| Search Engine || खोज इंजन, खोजक
|-
| Security || सुरक्षा, हिफाजत
|-
| select || चुनना
|-
| Server || सेवक संगणक
|-
| service || सेवा
|-
| site (website) || जालघर, जालिस्तान
|-
| Software || तंत्रांश, सॉफ्टवेयर
|-
| Spam || कचरा ईमेल
|-
| speed || तेजी, रफ्तार, गति
|-
| spreadsheet || तालिका-पृष्ठ, फैलीकागज
|-
| Spyware || भेदिया/खुफिया तंत्रांश
|-
| sun || (आदित्य जरारे)
|-
| surf || घूमना, फिरना
|-
| Sysop || संचालक
|-
| System || प्रणाली, तंत्र
|-
| tab || घुंडी
|-
| Tag (as in Meta tag) || चिप्पी
|-
| Template || सांचा, खाका
|-
| Terminal || अंतक, समापी
|-
| Text || पाठ
|-
| tool || औजार
|-
| toolbar || औजार पट्टी
|-
| toolbox || औजार का डब्बा
|-
| type || टंकण करना
|-
| typewriter || टंकण मशीन
|-
| typist || टंकक
|-
| Upload || ऊपर लादना, चढ़ाना, उद्भारण
|-
| upper case || बड़े अक्षर
|-
| URI || यू आर आई, यूनीफ़ॉर्म रिसोर्स आइडेंटीफ़ायर
|-
| URL || यू आर एल, यूनीफ़ॉर्म रिसोर्स लोकेटर, जाल पता कड़ी
|-
| Username || सदस्य नाम, प्रयोक्ता नाम
|-
| Virus || कीड़ा, विषाणु
|-
| VoIP || वी ओ आइ पी (अंतरजाल-द्वारा-आवाज बोलचाल)
|-
| Web || जाल
|-
| web address || जाल पता
|-
| webmaster || जाल-उस्ताद, जालघर का निर्देशक
|-
| webpage || जाल पन्ना/पृष्ठ
|-
| Website || जालघर, जालस्थल, जाल मुकाम
|-
| Window || खिड़की, पट, झरोखा
|-
| Word Processor || शब्द संसाधक
|-
| World Wide Web || संजाल तंत्र, विश्व व्यापी जाल
|-
| XML || क्षमल, एक्सएमएल
|-
| Cell || कोशिका
|}
==बाहरी काड़ियाँ==
*[http://computerhindi.blogspot.com/ कंप्यूटर विज्ञान की मूलभूत शब्दावली] - संगीता पुरी का
[[श्रेणी:विक्षनरी के लिए उपयुक्त पन्ने]]
|