अफ्रीका के संप्रभु राष्ट्रों और आश्रित क्षेत्रों की सूची

यह अफ्रीका के संप्रभु राष्ट्रों और आश्रित क्षेत्रों की एक सूची है। इसमें पूरी तरह से मान्यता प्राप्त राष्ट्र, सीमित या शून्य मान्यता वाले राष्ट्र और अफ्रीकी और गैर-अफ्रीकी दोनों राज्यों के आश्रित क्षेत्र शामिल हैं। यहाँ 54 संप्रभु राष्ट्रों और 10 गैर-संप्रभु क्षेत्रों को सूचीबद्ध किया गया है।

संप्रभु राष्ट्र संपादित करें

* = अफ्रीकी संघ में सदस्यता निलंबित[n 1]
ध्वज मानचित्र हिन्दी संक्षिप्त और औपचारिक नाम
[1][2][3]
अंग्रेजी और स्थानीय नाम[1][2] राजधानी
[3][4][5]
जनसंख्या[a][b]
[6]
क्षेत्र[a][b]
[7]
 
  अल्जीरिया

पीपुल्स डेमोक्रेटिक रिपब्लिक ऑफ अल्जीरिया
अंग्रेजी:Algeria
अरबी: الجزائر — الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية (अल-जज़ीर-अल-जुम्हरिया अल-ज़ज़ीरिया द-दिमुक्रानिया अल-ʾअʾबिया)
अल्जीयर्स

अरबी: الجزائر (अल-जज़ा’अर)
42,008,054 2,381,740 कि॰मी2 (919,595 वर्ग मील)
 
  अंगोला

अंगोला गणराज्य
अंग्रेजी:Angola
पुर्तगाली: अंगोला—रिपब्लिका दे अंगोला
लुआण्डा

पुर्तगाली: लुआण्डा
30,774,205 1,246,700 कि॰मी2 (481,354 वर्ग मील)
 
  बेनिन

बेनिन गणराज्य
अंग्रेजी:Angola
फ्रांसीसी: बेनिन—रेपुब्लिक दू बेनिन
पोर्टो-नोवो

अंग्रेजी: Porto-Novo
11,485,674 112,622 कि॰मी2 (43,484 वर्ग मील)
 
  बोत्सवाना

बोत्सवाना गणराज्य
अंग्रेजी: Botswana

त्सवना: Botswana—Lefatshe la Botswana
गोबोर्नी

अंग्रेजी: Gaborone

त्सवना: Gaborone
2,333,201 581,726 कि॰मी2 (224,606 वर्ग मील)
 
  बुर्किना फासो अंग्रेजी: Burkina Faso
फ्रांसीसी: बुर्किना फासो
ऊगाडूगू

फ्रांसीसी: Ouagadougou
19,751,651 274,000 कि॰मी2 (105,792 वर्ग मील)
 
  बुरुण्डी

बुरुण्डी गणराज्य
अंग्रेजी: Burundi
किरुण्डी: Burundi—Republika y'u Burundi

फ्रांसीसी: Burundi—République du Burundi
गीटेगा

किरुण्डी: Gitega

फ्रांसीसी: Gitega
11,216,450 27,830 कि॰मी2 (10,745 वर्ग मील)
 
  कैमरून

कैमरून गणराज्य
अंग्रेजी: Cameroon

फ्रांसीसी: Cameroun—République du Cameroun
याओऊंडे

अंग्रेजी: Yaoundé

फ्रांसीसी: Yaoundé
24,678,234 475,442 कि॰मी2 (183,569 वर्ग मील) includes the Cameroonian-administered parts of Southern Cameroons (claimed as the गणराज्य Ambazonia by the Southern Cameroons Peoples Organisation).
 
  केप वर्दे

केप वर्दे गणराज्य
अंग्रेजी:Cape Verde
पुर्तगाली: Cabo Verde—República de Cabo Verde
प्राये

पुर्तगाली: प्राइया
553,335 4,033 कि॰मी2 (1,557 वर्ग मील)
 
  मध्य अफ़्रीकी गणराज्य* अंग्रेजी: Central African Republic
सांगो: Ködörösêse tî Bêafrîka

फ्रांसीसी: République centrafricaine
बांगुई

फ्रांसीसी: बेंगुई
4,737,423 622,984 कि॰मी2 (240,535 वर्ग मील)
 
  चाड

चाड गणराज्य
अंग्रेजी: Chad
अरबी: تشاد — جمهورية تشاد (Tšād—Jumhūriyyat Tšād)

फ्रांसीसी: Tchad—République du Tchad
अन जमेना

अरबी: نجامينا (Nijāmīnā)

फ्रांसीसी: Ndjamena
15,353,184 1,284,000 कि॰मी2 (495,755 वर्ग मील)
 
  कोमोरोस

कोमोरोस संघ
अंग्रेजी: Comoros
अरबी: جزر القمر — جمهورية القمر المتحدة (Juzur al-Qamar—Jumhūriyyat al-Qamar al-Muttaḥida)

कोमोरियाई: Komori—Udzima wa Komori

फ्रांसीसी: Comores—Union des Comores
मोरोनी

अरबी: موروني (Mūrūnī)

फ्रांसीसी: मोरोनी
832,347 2,235 कि॰मी2 (863 वर्ग मील)
 
  कांगो लोकतान्त्रिक गणराज्य[n 2] अंग्रेजी: Democratic Republic of the Congo
फ्रांसीसी: République démocratique du Congo
किन्शासा

फ्रांसीसी: Kinshasa
84,004,989 2,344,858 कि॰मी2 (905,355 वर्ग मील)
 
  कांगो गणराज्य[n 3] अंग्रेजी: Republic the of Congo
फ्रांसीसी: République du Congo
ब्राज़िविले

फ्रांसीसी: Brazzaville
5,399,895 342,000 कि॰मी2 (132,047 वर्ग मील)
 
  जिबूती

जिबूती गणराज्य
अरबी: جيبوتي — جمهورية جيبوتي (Jibūti—Jumhūrīyat Jibūti)

फ्रांसीसी: Djibouti—République de Djibouti
जिबूती सिटी

अरबी: مدينة جيبوتي (Jibūti Madīna)

फ्रांसीसी: विले दे जिबूती
971,408 23,200 कि॰मी2 (8,958 वर्ग मील)
 
  मिस्र

मिस्र अरब गणराज्य[n 4]
अरबी: مصر — جمهورية مصر العربية (Miṣr—Jumhūrīyat Miṣr al-ʿArabiyya) काहिरा

अरबी: القاهرة (al-Qāhirah)
99,375,741 1,001,449 कि॰मी2 (386,662 वर्ग मील)
 
  भूमध्यवर्ती गिनी

भूमध्यवर्ती गिनी गणराज्य
फ्रांसीसी: Guinée équatoriale—République de Guinée équatoriale

पुर्तगाली: Guiné Equatorial—República da Guiné Equatorial

स्पेनी: Guinea Ecuatorial—República de Guinea Ecuatorial
मलाबो[n 5]

फ्रांसीसी: Malabo

पुर्तगाली: Malabo

स्पेनी: Malabo
1,313,894 28,051 कि॰मी2 (10,831 वर्ग मील)
 
  इरिट्रिया

इरिट्रिया राज्य
अरबी: إرتريا — دولة إرتريا (ʾIritriyā—Dawlat ʾIritriyā)

अंग्रेजी: Eritrea—State of Eritrea

Tigrinya: ኤርትራ — ሃገረ ኤርትራ (ʾErtra—Hagere ʾErtra)
अस्मारा

अरबी: أسمرة (ʾअस्मारा)

तिग्रीन्या: ኣስመራ(Asmera)
5,187,948 117,600 कि॰मी2 (45,406 वर्ग मील)
 
  स्वाज़ीलैण्ड

स्वाज़ीलैण्ड का साम्राज्य
अंग्रेजी: Eswatini—Kingdom of Eswatini

स्वाज़ी: eSwatini—Umbuso weSwatini
लोबम्बा (शाही और विधायी)
बाबाने (कार्यकारी)

अंग्रेजी: Lobamba, Mbabane

स्वाज़ी: Lobamba, ÉMbábáne
1,391,385 17,364 कि॰मी2 (6,704 वर्ग मील)
 
  इथियोपिया

इथियोपिया संघीय लोकतांत्रिक गणराज्य
अम्हारिक: Iትዮጵያ — የIትዮጵያ ፈደራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ (Ītyōṗṗyā—Ītyōṗṗyā Fēdēralāwī Dēmōkrāsīyāwī Rīpeblīk) अदीस अबाबा

अम्हारिक: አዲስ አበባ (Addis Abäba)
107,534,882 1,104,300 कि॰मी2 (426,373 वर्ग मील)
 
  गबोन

गबोनी गणराज्य
फ्रांसीसी: Gabon—République gabonaise लिब्रेविले

फ्रांसीसी: Libreville
2,067,561 267,668 कि॰मी2 (103,347 वर्ग मील)
 
  गाम्बिया

गाम्बिया गणराज्य
अंग्रेजी: Gambia—Republic of the Gambia बाञ्जुल

अंग्रेजी: Banjul
2,163,765 10,380 कि॰मी2 (4,008 वर्ग मील)
 
  घाना

घाना गणराज्य
अंग्रेजी: Ghana—Republic of Ghana अक्रा

अंग्रेजी: Accra
29,463,643 238,534 कि॰मी2 (92,098 वर्ग मील)
 
  गिनी[n 6]

गिनी गणराज्य
फ्रांसीसी: Guinée—République de Guinée कोनाक्री

फ्रांसीसी: Conakry
13,052,608 245,857 कि॰मी2 (94,926 वर्ग मील)
 
  गिनी-बिसाऊ

गिनी-बिसाऊ गणराज्य
पुर्तगाली: Guiné-Bissau—República da Guiné-Bissau बिसाउ

पुर्तगाली: Bissau
1,907,268 36,125 कि॰मी2 (13,948 वर्ग मील)
 
  कोत दिव्वार

कोत दिव्वार गणराज्य Côte d'Ivoire
फ्रांसीसी: कोत द'ईवोआर—रिपब्लिक दे कोत द'ईवोआर यामूसूक्रो

फ्रांसीसी: Yamoussoukro
24,905,843 322,460 कि॰मी2 (124,503 वर्ग मील)
 
  केन्या

केन्या गणराज्य
अंग्रेजी: Kenya—गणराज्य Kenya

Swahili: Kenya—Jamhuri ya Kenya
नैरोबी

अंग्रेजी: Nairobi

स्वाहिली: Nairobi
50,950,879 580,367 कि॰मी2 (224,081 वर्ग मील)
 
  लेसोथो

लेसोथो का साम्राज्य
अंग्रेजी: Lesotho—Kingdom of Lesotho

सिसोथो: Lesotho—Muso oa Lesotho
मासेरु

अंग्रेजी: Maseru

सिसोथो: Maseru
2,263,010 30,355 कि॰मी2 (11,720 वर्ग मील)
 
  लाइबेरिया

लाइबेरिया गणराज्य
अंग्रेजी: Liberia—ripublic of Liberia मोनरोविया

अंग्रेजी: Monrovia
4,853,516 111,369 कि॰मी2 (43,000 वर्ग मील)
 
  लिबिया

लिबिया राज्य
अरबी: ليبيا (लिबिया)

बर्बर: ⵍⵉⴱⵢⴰ (लिबिया)
त्रिपोली

अरबी: طرابلس (तराबुलुस)

बर्बर: ⵟⵔⴰⴱⵍⴻⵙ (त्राब्लेस)
6,470,956 1,759,540 कि॰मी2 (679,362 वर्ग मील)
 
  मेडागास्कर

मेडागास्कर गणराज्य
फ्रांसीसी: Madagascar—République de Madagascar

मालागासी:
Repoblikan'i Madagasikara
अन्टाननरीवो

फ्रांसीसी: Antananarivo

मालागासी: Antananarivo
26,262,810 587,041 कि॰मी2 (226,658 वर्ग मील)
 
  मलावी

मलावी गणराज्य
चिचेवा: Malaŵi—Dziko la Malaŵi

अंग्रेजी: Malawi—republic of Malawi
लिलोंगवे

चिचेवा: Lilongwe

अंग्रेजी: Lilongwe
19,164,728 118,484 कि॰मी2 (45,747 वर्ग मील)
 
  माली

माली गणराज्य
फ्रांसीसी: Mali—République du Mali बमाको

फ्रांसीसी: Bamako
19,107,706 1,240,192 कि॰मी2 (478,841 वर्ग मील)
 
  मॉरीतानिया

मॉरीतानिया इस्लामिक गणराज्य
अरबी: موريتانيا — الجمهورية الإسلامية الموريتانية (Mūrītānīyya—al-Jumhūriyya al-ʾIslāmiyya al-Mūrītānīyya) नुआकशोत

अरबी: نواكشوط (Nuwākshūṭ)
4,540,068 1,030,700 कि॰मी2 (397,955 वर्ग मील)
 
  मॉरिशस

मॉरिशस गणराज्य
अंग्रेजी: Mauritius—republic of Mauritius

फ्रांसीसी: Maurice—République de Maurice

मॉरीशस क्रियोल Moris—Repiblik Moris
पोर्ट लुई

अंग्रेजी: Port Louis

फ्रांसीसी: Port-Louis

मॉरीशस क्रियोल: Porlwi
1,268,315 2,040 कि॰मी2 (788 वर्ग मील)
 
  मोरक्को

मोरक्को का साम्राज्य
अरबी : المغرب — المملكة المغربية (al-Maḡrib—al-Mamlaka al-Maḡribiyya)

बर्बर: ⵜⴰⴳⵍⴷⵉⵜ ⵏ ⵍⵎⴰⵖⵔⵉⴱ (Tageldit n-Elmaġrib)
रबात

अरबी: الرباط (अर-रबात)

बर्बर: ⴰⵕⴱⴰⵟ (Aṛbaṭ)
36,191,805 446,550 कि॰मी2 (172,414 वर्ग मील) excludes all disputed territories; 710,850 कि॰मी2 (274,461 वर्ग मील) includes the Moroccan-administered parts of Western Sahara (claimed as the Sahrawi Arab Democratic Republic by the Polisario Front).
 
  मोज़ाम्बीक

मोज़ाम्बीक गणराज्य
पुर्तगाली: Moçambique—República de Moçambique मापुटो

पुर्तगाली: मापुतो
30,528,673 801,590 कि॰मी2 (309,496 वर्ग मील)
 
  नामीबिया

नामीबिया गणराज्य
अंग्रेजी: Namibia—Republic of Namibia विंडहोक

अंग्रेजी: Windhoek
2,587,801 825,418 कि॰मी2 (318,696 वर्ग मील)
 
  नाइजर

नाइजर गणराज्य
फ्रांसीसी: Niger—République du Niger नियामी

फ्रांसीसी: Niamey
22,311,375 1,267,000 कि॰मी2 (489,191 वर्ग मील)
 
  नाइजीरिया

नाइजीरिया संघीय गणराज्य
अंग्रेजी: Nigeria—Federal Republic of Nigeria अबुजा

अंग्रेजी: Abuja
195,875,237 923,768 कि॰मी2 (356,669 वर्ग मील)
 
  रवाण्डा

रवाण्डा गणराज्य
अंग्रेजी: Rwanda—Republic of Rwanda

फ्रांसीसी: Rwanda—République du Rwanda

किन्यारुआण्डा Rwanda—Repubulika y'u Rwanda
किगाली

अंग्रेजी: Kigali

फ्रांसीसी: Kigali

किन्यारुआण्डा Kigali
12,501,156 26,798 कि॰मी2 (10,347 वर्ग मील)
 
  साओ तोमे और प्रिन्सिपी

साओ तोमे और प्रिन्सिपी लोकतंत्रीय गणराज्य
पुर्तगाली: São Tomé e Príncipe—República Democrática de São Tomé e Príncipe सो टोमे

पुर्तगाली: São Tomé
208,818 964 कि॰मी2 (372 वर्ग मील)
 
  सेनेगल

सेनेगल गणराज्य
फ्रांसीसी: Sénégal—République du Sénégal डकार

फ्रांसीसी: Dakar
16,294,270 196,723 कि॰मी2 (75,955 वर्ग मील)
 
  सेशेल्स

सेशेल्स गणराज्य
अंग्रेजी: Seychelles—Republic of Seychelles

फ्रांसीसी: Seychelles—République des Seychelles

सेशेल्लोइस क्रियोल: Sesel— Repiblik Sesel
विक्टोरिया

अंग्रेजी: Victoria

फ्रांसीसी: Victoria

सेशेल्लोइस क्रियोल: Victoria
95,235 451 कि॰मी2 (174 वर्ग मील)
 
  सिएरा लियोन

सिएरा लियोन गणराज्य
अंग्रेजी: Sierra Leone—Republic of Sierra Leone फ़्रीटाउन

अंग्रेजी: Freetown
7,719,729 71,740 कि॰मी2 (27,699 वर्ग मील)
 
  सोमालिया

सोमालिया संघीय गणराज्य
अरबी: الصومال — جمهورية الصومال الديموقراطية (Aṣ-Ṣomāl—Jumhūriyya aṣ-Ṣomāl al-Fidrāliyya)

सोमाली: Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya
मोगादीशू

सोमाली: Muqdisho

अरबी: مقديشو (Maqadīshū)
15,181,925 637,657 कि॰मी2 (246,201 वर्ग मील)
 
  दक्षिण अफ्रीका

दक्षिण अफ्रीका गणराज्य
अफ़्रीकाँस: Suid-Afrika—Republiek van Suid-Afrika
ब्लूमफ़ोनटेन (न्यायिक),
केप टाउन (विधायी),
और प्रिटोरिया (कार्यकारी)
57,398,421 1,221,037 कि॰मी2 (471,445 वर्ग मील)
 
  दक्षिण सूडान

दक्षिण सूडान गणराज्य
अंग्रेजी: South Sudan—Republic of South Sudan जुबा

अंग्रेजी: Juba
12,919,053 644,329 कि॰मी2 (248,777 वर्ग मील)
 
  सूडान

सूडान गणराज्य
अरबी: السودان — جمهورية السودان (As-Sūdān—Jumhūriyya as-Sūdān)

अंग्रेजी: गणराज्य the Sudan
खार्तूम

अरबी: الخرطوم (al-Kharṭūm)
41,511,526 1,861,484 कि॰मी2 (718,723 वर्ग मील)
 
  तंजानिया

तंजानिया संयुक्त गणराज्य
अंग्रेजी: Tanzania—United Republic of Tanzania

स्वाहिली: Tanzania—Jamhuri ya Muungano wa Tanzania
दोदोमा (आधिकारिक)
दार अस सलाम (सरकार की सीट)

अंग्रेजी: Dodoma

स्वाहिली: Dodoma
59,091,392 945,203 कि॰मी2 (364,945 वर्ग मील)
 
  टोगो

टोगोई गणराज्य
फ्रांसीसी: Togo—République Togolaise लोमे

फ्रांसीसी: Lomé
7,990,926 56,785 कि॰मी2 (21,925 वर्ग मील)
 
  ट्यूनीशिया

ट्यूनीशियाई गणराज्य
अरबी: تونس — الجمهورية التونسية (Tūnis—al-Jumhūriyya at-Tūnisīyya) तूनिस

अरबी: تونس (Tūnis)
11,659,174 163,610 कि॰मी2 (63,170 वर्ग मील)
 
  युगांडा

युगांडा गणराज्य
अंग्रेजी: Uganda—Republic of Uganda

स्वाहिली: Uganda—Jamhuri ya Uganda
कम्पाला

अंग्रेजी: Kampala

स्वाहिली: Kampala
44,270,563 236,040 कि॰मी2 (91,136 वर्ग मील)
 
  जाम्बिया

जाम्बिया गणराज्य
अंग्रेजी: Zambia—Republic of Zambia लुसाका

अंग्रेजी: Lusaka
17,609,178 752,614 कि॰मी2 (290,586 वर्ग मील)
 
  जिम्बाब्वे

जिम्बाब्वे गणराज्य
अंग्रेजी: Zimbabwe—Republic of Zimbabwe हरारे

अंग्रेजी: Harare
16,913,261 390,757 कि॰मी2 (150,872 वर्ग मील)

आंशिक रूप से मान्यता प्राप्त राष्ट्र संपादित करें

निम्नलिखित राज्य ने अफ्रीका में एक संप्रभु राज्य के रूप में खुद को स्थापित किया है, लेकिन दुनिया भर में लगभग एक चौथाई राज्यों से आधिकारिक मान्यता प्राप्त है और अंतर्राष्ट्रीय संगठनों में इसकी भागीदारी सीमित है। यह संयुक्त राष्ट्र का सदस्य नहीं है, लेकिन यह अफ्रीकी संघ का सदस्य है। इसके अलावा, यह केवल पश्चिमी सहारा और सरकार की अपनी सीट तिफ़ारिति को टिन्डोउफ, अल्जीरिया में स्थित निर्वासन सरकार द्वार नियंत्रित करता है।

ध्वज मानचित्र हिन्दी संक्षिप्त और औपचारिक नाम स्थिति अंग्रेजी और स्थानीय नाम राजधानी जनसंख्या क्षेत्र
 
  सहरावी गणराज्य

सहरवी अरब लोकतांत्रिक गणराज्य[n 7]
मोरक्को द्वारा अपने दक्षिणी प्रांत के रूप में दावा किया गया। अफ्रीकी संघ और संयुक्त राष्ट्र के 47 सदस्य द्वारा पश्चिमी सहारा के प्रतिनिधि सरकार द्वारा मान्यता प्राप्त हैं। अरबी: الجمهورية العربية الصحراوية الديمقراطية (al-Jumhūrīyah al-‘Arabīyah aṣ-Ṣaḥrāwīyah ad-Dīmuqrāṭīyah)

स्पेनीस: República Árabe Saharaui Democrática
लायूं (घोषित)[n 8]

अरबी: العيون (al-ʿuyūn)

स्पेनीस: El Aaiún
266,000 267,405 कि॰मी2 (103,246 वर्ग मील)


सन्दर्भ संपादित करें

  1. "Field Listing :: Names". CIA. मूल से 2017-07-01 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 28 July 2017.
  2. "UNGEGN List of Country Names" (PDF). United Nations Group of Experts on Geographical Names. 2007. मूल से 2011-07-28 को पुरालेखित (PDF). अभिगमन तिथि 28 July 2011.
  3. "List of countries, territories and currencies". Europa. 9 August 2011. मूल से 2013-07-16 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 10 August 2011.
  4. "Field Listing :: Capital". CIA. मूल से 2011-06-29 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 3 August 2011.
  5. "UNGEGN World Geographical Names". United Nations Group of Experts on Geographical Names. 29 July 2011. मूल से 2011-08-01 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 3 August 2011.
  6. "Country Comparison :: Population". CIA. July 2012. मूल से 2011-09-27 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 2 September 2012.
  7. "Field Listing :: Area". CIA. मूल से 2012-07-28 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 7 August 2011.


सन्दर्भ त्रुटि: "n" नामक सन्दर्भ-समूह के लिए <ref> टैग मौजूद हैं, परन्तु समूह के लिए कोई <references group="n"/> टैग नहीं मिला। यह भी संभव है कि कोई समाप्ति </ref> टैग गायब है।